- ίτυς
- Μυθολογικό πρόσωπο. Ήταν γιος της Πρόκνης και του Τηρέα. Σκοτώθηκε από τη μητέρα του και την αδελφή του, οι οποίες εκδικήθηκαν με αυτό τον τρόπο τον Τηρέα για τα αδικήματα που είχε διαπράξει εναντίον τους. Ο Παυσανίας αναφέρει την ύπαρξη ομοιώματος του Ί. με τη μητέρα του, έργο του Αλκαμένη, που σωζόταν την εποχή του στην Ακρόπολη της Αθήνας.
* * *-υος, η (Α ἴτυς)1. η στεφάνη, η περιφέρεια ή το χείλος αντικειμένων με κυκλικό ή καμπυλωτό σχήμα, η άντυξ2. το καμπύλο εσωτερικό θόλου ή αψίδαςαρχ.1. στρογγυλή ασπίδα2. (ειδ.) προφυλακτήρας τού τρυπάνου3. φρ. α) «ἴτυς βλεφάρων» — το καμπύλο, το κύρτωμα τών βλεφάρωνβ) «ἴτυς πλευρών» — η πλευρά.[ΕΤΥΜΟΛ. < Fί-τυς, που ανάγεται στη μηδενισμένη βαθμίδα *wi- τής ΙΕ ρίζας *wei- «στρέφω, κάμπτω» (πρβλ. ιτέα) και συνδέεται με λατ. viēre «στρέφω», αρχ. ινδ. vyayati «στρέφει», λιθουαν. veju «στρέφω». Η λ. εμφανίζει κατάλ. -τυς* (< *-tu- ή *-tw-) που μαρτυρείται και σε αρχ. πρωσ. witway «ιτιά», αρχ. σλαβ. vĕtvĭ «κλαδί». Η λατ. λ. vitus «ίτυς» αντιστοιχεί ακριβώς προς τον τ. ἴτυς, αλλά είναι πιθ. να αποτελεί δάνειο].
Dictionary of Greek. 2013.